Pisanie to magia. Magia, która pozwala za pomocą słów malować obrazy wizualizowane w wyobraźni czytelnika. Za pomocą pisania autor wywiera wpływ na odbiorcę. Może nim manipulować, wciągać w zasadzkę, angażować uczuciowo. Ale czy tylko kontent, zawartość ma znaczenie? Otóż nie. Sposób zapisu, wybór fontów (czyli kroju pisma), dobór grafiki to wszystko wpływa na odbiór tekstu. Cały urok tkwi w tym czy uda nam się przekonać czytelnika do słuszności naszych racji czy też nie? Ale najpierw font i czcionka do tablicy!

Font czy czcionka? Zakopmy kość niezgody 😉

Jeśli chodzi o poprawność to powinniśmy chyba mówić tylko krój pisma 😉 Dlaczego? Otóż czcionka to zgodnie z tradycyjną techniką drukarską metalowy bloczek z wypukłą literą zostawiającą swoje odbicie na papierze. Font (anglicyzm: słowo, którego nie znajdziemy w słowniku języka polskiego) to cyfrowa postać pisma zaprojektowana w dedykowanym programie. Jednakże, fraza czcionka jest powszechnie używana zwłaszcza przez internautów wyszukujących kroju pisma. Myślę, że dobrze jest znać różnicę tej nomenklatury.

Jaki krój pisma wybrać?

Na czym się skupiasz wybierając font? Tylko na wyglądzie i Twojej preferencji? I to jest właśnie błąd. Od samego początku skup się na swojej grupie docelowej. Na pewno się zastanawiasz, dlaczego to jest ważne, skoro to Tobie krój pisma ma się podobać. To Ty się z nim masz utożsamić. I tak i nie. Po pierwsze nie piszesz dla siebie. Przecież Twoim celem jest stworzenie historii dla odbiorcy, który zechce ją od Ciebie przyjąć. I dlatego ów odbiorca powinien być zawsze w Twojej głowie, gdy dokonujesz wyboru czegokolwiek. Fontu też. Idąc tym torem. Zastanów się na jakich urządzeniach Twój odbiorca najczęściej czyta Twoje treści. Wybierając font bezszeryfowy dbasz o komfort swojego czytelnika. Bazując na znawcach w dziedzinie (Artur Jabłoński) i ogólnie panującej zasadzie mówiącej o tym, że fonty szeryfowe stosuje się do druku, a bezszeryfowe na stronach internetowych, powinniśmy wybierać font bezszeryfowy, czyli bez ukośnych lub poprzecznych kresek głównych tzw. szeryfów. Zwłaszcza, gdy naszymi odbiorcami są dzieci, osoby z problemami ze wzrokiem lub posiadacze kiepskiej jakości ekranów. W pozostałych przypadkach możemy śmiało wybierać fonty szeryfowe. Marta Kransodębska poleca stronę FontSquirrel z której można pobrać czcionki za darmo, oczywiście po sprawdzeniu czy mamy do czynienia z licencją CC0. W Internecie jest mnóstwo stron oferujących darmowe lub płatne repozytorium fontów. Pod artykułem znajdziesz PDF do pobrania z wartościowymi według mnie stronami.

Wielkość ma znaczenie

Kolejną rzeczą nierozerwalnie związaną z fontami i jakością odbioru przez czytelnika jest ich wielkość. Powszechnie przyjmuje się, że wielkością optymalną (co na pewno może wydawać się przesadzone) jest 16 pikseli. Ponadto, jak podają różne źródła, ilość znaków w wersie powinna wynosić od 50 do 75 przy projekcji komputerowej lub 30-40 w przypadku urządzeń mobilnych. Ponadto z rzeczy ważnych: interlinia, czyli światło międzywierszowe, powinna wynosić 1,5- 2 punkty oraz zachowanie właściwego kontrastu między tłem a kolorem tekstu. Jeśli chodzi o kolor czy dobór barw, nie powinniśmy decydować się na skrajne, czyste barwy czy kolory, gdyż tworzą zbyt duży kontrast, który nie ułatwia czytania. W Internecie możemy znaleźć narzędzia do sprawdzenia wysycenia kolorystycznego np. Colour Contrast Analyser

Dobre Praktyki

Zawsze działającą praktyką jest zwrócenie się do odbiorców z pytaniem, czy nasz tekst jest łatwy w odbiorze, przejrzysty, czy font według niego jest spójny z marką i nie utrudnia odbioru zawartych treści. Jeśli bardzo spodobał Ci się font na czyjejś stronie i musisz go mieć to możesz!  Narzędzia Font Face Ninja, What Font  pozwolą Ci sprawdzić krój pisma wykorzystany na danej stronie. I jeszcze jedna bardzo istotna rzecz. Jeśli kierujesz swój przekaz do Polaków lub odbiorców czytających po polsku zawsze używaj fontów z polskimi znakami. Sprawdź czy wybrany przez Ciebie font wyświetla polskie znaki i upewnij się, że działa prawidłowo na różnych urządzeniach i przeglądarkach.

Na ile rodzajów fontów się zdecydować?

Powszechnie uważa się trzy fonty za maksymalną ilość. Więcej fontów zaburza konstrukcję strony. Ważne jest również dopasowanie fontów do siebie nawzajem. Co to znaczy? Dobrą praktyką jest wybór dwóch kontrastujących fontów, mocno odróżniających się od siebie, po to by jednego używać do nagłówków (np. szeryfowego), a drugiego w blokach tekstu pod nimi (bezszeryfowego). Artur Jabłoński proponuje Canvę (wpisujesz nazwę wybranego fontu, a narzędzie to znajduje dla Ciebie propozycje pary) lub Font Pair (paruje fonty wykorzystując Google Fonts).

Wyrównać czy wyjustować?

Wyjustowanie wygląda świetnie w różniego rodzaju dokumentach i w druku. Jednakże w Internecie najcześciej stosowaną praktyką jest wyrównanie do lewej. Związane to jest z różnorodnością urządzeń mobilnych, na których czytelnicy zapoznają się z Twoim tekstem. Najlepszym sposobem na sprawdzenie jakości naszego tekstu jest przetestowanie go na różnych urządzeniach. Jeśli Twój tekst wyświetla się prawidłowo, niczego nie brakuje, nic się nie rozjechało i uznasz, że widok spełnia Twoje oczekiwania, to publikuj i czekaj na reakcje odbiorców. Pamiętaj, Twoi odbiorcy to najcenniejsze źródło informacji.

Ułatwiłam Ci wybór?

Niezupełnie, ale pokazałam na co należy zwrócić uwagę, jeśli chcemy zatrzymać czytelnika na dłużej. Ja też się ciągle tego uczę (z różnym skutkiem 😉 ). Typografia jest niezwykle istotna we właściwie zaprojektowanych stronach. Zastosowanie sie do powyższych zasad sprawi, że Twój czytelnik przeczyta Twój tekst z łatwością, przyjemnością i ze zrozumieniem. Kierujmy sie rozsądkiem, zasadą umiaru, bo nadmiar, przesyt w żadnej dziedzinie nie znajdzie poklasku. Artykuł nie porusza wszystkich niezbędnych do prawidłowego pisania reguł. To jedynie kropla w morzu istniejących przykazań wartościowego przekazywania słowa pisanego.

Standardowo, jeśli choć trochę Ci pomogłam w podjęciu decyzji dotyczącej fontów, to bardzo się cieszę 🙂Jeżeli uważasz, że znalazłaś tutaj takie treści, którymi powinnaś podzielić się z osobami, które mogą potrzebować takiej wiedzy, to śmiało, Nie krępuj się! Informuj 🙂 Jeśli natomiast masz zastrzeżenia, będę wdzięczna za informację. Pokora, to moje drugie imię 😉

Obiecane PDF-y do pobrania:

Fonty 

Checklista: Konstrukcja tekstu